Avionët dhe anijet kineze kanë kaluar sërish vijën mesatare në ngushticën midis kontinentit dhe Tajvanit. Kjo vjen ndërsa Kina po zhvillon ditën e dytë të stërvitjeve të saj ushtarake më të mëdha ndonjëherë rreth ishullit, përgjigja kryesore e Pekinit ndaj vizitës së Nancy Pelosit.
Demokratja kryesore amerikane Nancy Pelosi ka këmbëngulur se vizita e saj e diskutueshme në Taipei – përballë paralajmërimeve nga Pekini – nuk ishte e motivuar nga interesi vetjak. Duke folur në Japoni, ajo u zotua se SHBA nuk do ta linte Kinën të izolonte Tajvanin.
Të enjten Kina lëshoi raketa balistike në ujërat rreth brigjeve verilindore dhe jugperëndimore të Tajvanit, thotë Tajvani. Kina e sheh Tajvanin e vetëqeverisur – i cili shtrihet 100 milje nga kontinenti – si një provincë të shkëputur që përfundimisht do të jetë nën kontrollin e saj.
Washington Post raporton se ambasadori i Kinës në SHBA është thirrur në Shtëpinë e Bardhë.
“Pas veprimeve të Kinës gjatë natës, ne thirrëm ambasadorin Qin Gang në Shtëpinë e Bardhë për ta diskutuar në lidhje me veprimet provokuese të PRC”, tha zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë John Kirby në një deklaratë të dhënë për Washington Post.
“Ne dënuam veprimet ushtarake të PRC, të cilat janë të papërgjegjshme dhe në kundërshtim me qëllimin tonë afatgjatë për të ruajtur paqen dhe stabilitetin në ngushticën e Tajvanit.”
Dje Washington Post publikoi një postim të ambasadorit, në të cilin ai parashtronte këndvështrimin e Kinës mbi mosmarrëveshjen në përshkallëzim.
Në artikullin e titulluar “Pse Kina kundërshton vizitën e Pelosit në Tajvan”, Qin Gang shkroi: Tajvani ka qenë pjesë e pandashme e territorit të Kinës për 1800 vjet. Kur Kina dhe Shtetet e Bashkuara vendosën marrëdhënie diplomatike më 1 janar 1979, Shtetet e Bashkuara njohën në komunikatën e përbashkët me Kinën se qeveria e Republikës Popullore të Kinës është qeveria e vetme ligjore e Kinës. Kanë kaluar katër dekada që nga ajo kohë dhe Shtetet e Bashkuara janë angazhuar prej kohësh që të mos zhvillojnë marrëdhënie zyrtare me Tajvanin.
Sipas rendit të trashëgimisë, kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi është zyrtarja e tretë më e lartë në SHBA. Duke udhëtuar me një avion ushtarak, Pelosi bëri një “vizitë zyrtare” të profilit të lartë në Tajvan këtë javë, siç e përshkroi zyra e saj në deklaratën e mbërritjes, dhe iu dha trajtimi me protokoll të plotë nga autoritetet e Partisë Demokratike Progresive të Tajvanit, të cilët nuk e fshehin duke kërkuar pavarësinë në platformën e tyre partiake. Një vizitë e tillë ka thyer hapur angazhimin e Amerikës për të mos zhvilluar marrëdhënie zyrtare me Tajvanin. Ky pozicion është i diskutueshëm. Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg , tha dje se Kina nuk ka arsye për të reaguar, pasi “SHBA dhe aleatët e tjerë të NATO-s kanë bërë vizita rregullisht me zyrtarë të lartë në Tajvan gjatë viteve”.
Takimi u zhvillua midis Kurt Campbell, carit të Azisë së Presidentit të SHBA Joe Biden, dhe Qin, sipas një zyrtari të Shtëpisë së Bardhë, i cili foli për Postin në mënyrë anonime.
Lajmi për takimin – i cili u zhvillua të enjten – erdhi menjëherë pasi Nancy Pelosi, Kryetare e Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA, u sanksionua nga Kina për vizitën e saj në Tajvan .
Kina ka njoftuar se po sanksionon kryetaren e SHBA-së, Nancy Pelosi dhe familjen e saj të ngushtë për vizitën e saj në Tajvan.
Ministri i Jashtëm Wang Yi tha se Pelosi kishte “ndërhyrë seriozisht në punët e brendshme të Kinës, kishte dëmtuar seriozisht sovranitetin dhe integritetin territorial të Kinës, shkeli seriozisht parimin e një Kine dhe kërcënoi seriozisht paqen dhe stabilitetin në ngushticën e Tajvanit”, thuhet në një deklaratë.
Kina e sheh Tajvanin si një provincë të shkëputur që duhet të bashkohet me kontinentin, me forcë nëse është e nevojshme.
Ushtria e Tajvanit ka vendosur sisteme raketore me bazë tokësore dhe ka dërguar avionë dhe anije për të monitoruar situatën, thotë ministria e saj e mbrojtjes.
Veprimi i fundit vjen pasi shumë anije dhe avionë kinezë kaluan vijën mesatare të ngushticës së Tajvanit më herët këtë mëngjes.
Ministria e mbrojtjes e Tajvanit përsëriti deklaratën e saj se do të rriste gatishmërinë e saj luftarake, por nuk do të kërkonte luftë.
Më herët, ministria e Mbrojtjes e Tajvanit tha se shumë anije dhe avionë kinezë kanë kaluar vijën mesatare të ngushticës së Tajvanit për të dytën ditë.
Vija mesatare është vija informale ndarëse në ngushticën e Tajvanit midis kontinentit kinez dhe Tajvanit.
A gjuajti Kina raketa mbi Tajvan?
Spekulimet janë shtuar se Kina mund të ketë lëshuar raketa mbi Tajvan për herë të parë, shkruan BBC.
Pekini lëshoi 11 raketa balistike në ujërat përreth brigjeve verilindore dhe jugperëndimore të Tajvanit të enjten, si pjesë e stërvitjeve të tij më të madhe ushtarake ndonjëherë në rajon pas vizitës së zonjës Pelosi në ishull.
Raketat balistike qëllohen në një lartësi jashtëzakonisht të madhe dhe më pas ndjekin një trajektore të pafuqishme dhe graviteti i sjell ato në objektivin e tyre, raporton abcnews.al.
Nuk ka asnjë marrëveshje zyrtare për lartësinë në të cilën shtrihet hapësira ajrore e një territori, sugjerimet variojnë nga rreth 30 km (19 milje) – lartësia më e lartë në të cilën fluturojnë avionët – deri në 160 km (100 milje).
Media shtetërore kineze raportoi të premten se disa nga raketat kishin fluturuar mbi Tajvan. Komanda e Teatrit Lindor të Ushtrisë postoi një intervistë televizive ku një profesor në Universitetin e Mbrojtjes Kombëtare tha se kjo ishte hera e parë që një raketë kalonte Tajvanin.
Megjithatë, nuk ka pasur asnjë deklaratë zyrtare për këtë deri më tani as nga qeveritë kineze dhe as nga Tajvani.
Ministria e mbrojtjes e Japonisë spekuloi fillimisht se katër nga raketat fluturuan mbi Tajvan. Pesë prej tyre gjithashtu zbarkuan në zonën ekskluzive ekonomike të Japonisë, tha ambasada e saj në SHBA.
Kryetarja Pelosi ka komentuar udhëtimin e saj në Tajvan për herë të parë që nga largimi. Në një konferencë për shtyp, ajo përsëriti shumë herë se dëshironte paqen në ishullin vetëqeverisës dhe që status quo-ja të vazhdojë.
Por ajo akuzoi Kinën se po përpiqej të izolonte Tajvanin në shumë mënyra dhe tha se nuk mund ta pengonte atë dhe zyrtarë të tjerë amerikanë të vizitonin, duke vënë në dukje se qeveria kineze nuk e kontrollonte orarin e tyre të udhëtimit.
Zonja Pelosi është politikania më e lartë amerikane që ka vizituar Tajvanin në 25 vjet, shkruan BBC.
Por ajo hodhi poshtë pretendimin se ajo ishte më shumë e motivuar nga kultivimi i trashëgimisë së saj sesa mbrojtja e Tajvanit duke e konsideruar këtë deklaratë si “qesharake”.
Udhëtimi nuk kishte të bënte me të, tha ajo: “Ishte për të festuar për Tajvanin dhe demokracinë e tij të lulëzuar.”/Abcnews.al/
