Aksionet amerikane dhe dollari ranë sërish pasi presidenti, Donald Trump intensifikoi sulmet e tij ndaj shefit të bankës qendrore amerikane duke e quajtur atë “një humbës të madh” për mos uljen e normave të interesit.
Në një postim në mediat sociale, Trump i bëri thirrje kryetarit të Rezervës Federale, Jerome Powell, të ulë normat e interesit “parandaluese” për të ndihmuar në nxitjen e ekonomisë, duke thënë se Powell ka qenë vazhdimisht shumë i ngadalshëm për t’iu përgjigjur zhvillimeve ekonomike.
“Mund të ketë një ngadalësim të ekonomisë nëse zoti “Too Late”, një humbës i madh, ul normat e interesit, TANI”, shkroi ai.
Kritikat e Trump për trajtimin e ekonomisë amerikane nga ana e Powellit vijnë pasi planet e tij për tarifat kanë nxitur një shitje të tregut të aksioneve dhe kanë rritur frikën e recesionit ekonomik.
Përplasja në rritje e presidentit me Powell, të cilin ai e emëroi për të udhëhequr Fed gjatë mandatit të tij të parë, ka shtuar trazirat e tregut.
S&P 500, i cili ndjek 500 nga kompanitë më të mëdha amerikane, ra afërsisht 2.4% të hënën. Ajo ka humbur afërsisht 12% të vlerës së saj që nga fillimi i vitit.
Dow Jones Industrial Average ra 2.4% dhe ka rënë rreth 10% deri më tani këtë vit, ndërsa Nasdaq ra më shumë se 2.5% dhe ka rënë afërsisht 18% që nga janari.
Megjithatë, të martën, tregtimi në shumicën e indekseve kryesore të aksioneve në rajonin e Azi-Paqësorit ishte i ndrydhur. Nikkei 225 i Japonisë u mbyll rreth 0.1% më i ulët, dhe ASX 200 në Sydney u mbyll rreth 0.3% më i ulët. Hang Seng i Hong Kongut u mbyll rreth 0.3% më i lartë.
Në tregtimin e hershëm evropian, bursa FTSE 100 e Mbretërisë së Bashkuar ishte pak më e ulët me rreth 0.05%, ndërsa Dax e Gjermanisë ishte rreth 0.5% dhe CAC e Francës ishte 0.6%.
Megjithëse dollari amerikan dhe obligacionet e qeverisë amerikane zakonisht konsiderohen të sigurta në kohë trazirash të tregut, ato nuk i kanë shpëtuar turbullirave të fundit.
Indeksi i dollarit, i cili mat fuqinë e dollarit kundrejt një sërë monedhash duke përfshirë euron, të hënën ra në nivelin më të ulët që nga viti 2022.
Normat e interesit për borxhin e qeverisë amerikane gjithashtu vazhduan të rriten të martën, pasi investitorët kërkuan fitime më të larta për mbajtjen e thesarit.
Ndërkohë, çmimi i arit arriti një rekord të ri të të gjitha kohërave, duke thyer vlerën prej 3,500 dollarësh për ons, ndërsa investitorët kërkojnë të ashtuquajturat asete “strehë të sigurt”.
Metali i çmuar shihet si një vend më i sigurt për të vënë para gjatë kohërave të pasigurisë ekonomike.
Kritikat e Trump ndaj Powell-it datojnë që në mandatin e tij të parë në detyrë, kur ai gjithashtu thuhet se diskutoi shkarkimin e tij. Që nga fitorja e zgjedhjeve, ai i ka kërkuar Powell-it të ulë kostot e huamarrjes.
Kritikat e fundit pasojnë paralajmërimet e Powell se taksat e importit të Trumpit ka të ngjarë të rrisin çmimet dhe të ngadalësojnë ekonominë.
Trump javën e kaluar bëri thirrje publikisht që Powell të shkarkohej, duke shkruar në mediat sociale të enjten se ai duhet të largohet sa më shpejt.
Një veprim i tillë do të ishte ligjërisht i diskutueshëm duke pasur parasysh një traditë të pavarësisë në bankë.
Powell vitin e kaluar u tha gazetarëve se nuk besonte se presidenti kishte autoritetin ligjor për ta hequr atë.
Por një nga këshilltarët kryesorë ekonomikë të Trump konfirmoi se zyrtarët po studionin opsionin të premten, kur tregu i aksioneve në SHBA u mbyll.
“Kur SHBA teshtiu, bota u ftoh”
Komentet e fundit të Trump vijnë ndërsa politikëbërësit kryesorë ekonomikë po mblidhen në Uashington për takimet pranverore të Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN) dhe Bankës Botërore.
Christopher Meissner, një profesor i ekonomisë në Universitetin e Kalifornisë, Davis, dhe i cili më parë ka punuar me FMN-në, i tha programit të BBC-së para viteve 1970 ka pasur herë pas here presion “të rëndësishëm” politik mbi Rezervën Federale.
“Megjithatë, 30 apo 40 vitet e fundit ajo që ne kemi mësuar është se pavarësia e bankës qendrore është çelësi i stabilitetit financiar dhe inflacionit të ulët. Dhe unë mendoj se ky është një ndryshim i madh dhe ne duhet të kujdesemi për të”, shtoi ai.
FMN-ja do të publikojë më vonë parashikimet e saj të fundit të rritjes për vendet individuale dhe javën e kaluar tha se këto parashikime do të përfshijnë “ulje të dukshme”.
“Ata thoshin “Kur SHBA teshtinin, pjesa tjetër e botës u ftoh”. Do të jetë vërtet kurioze të shohim nëse kjo do të vazhdojë”, tha Meissner.
“Megjithatë, unë mendoj se njerëzit presin një rënie mjaft domethënëse në SHBA në muajt e ardhshëm… dhe kjo nuk mund të jetë e mirë për pjesën tjetër të botës”, përfundoi ai.
