Një krijesë gjigante nga thellësitë e detit ka marrë emrin e saj nga figura ikonike e Darth Vader-it, pasi shkencëtarët e kanë quajtur këtë “insekt deti” bathynomus vaderi.
Ky insekt, që i përket një grupi që mund të arrijë deri në 33 centimetra gjatësi dhe peshë deri në 1 kilogram, u studiua nga një ekip ndërkombëtar nga Indonezia, Singapori dhe Vietnami.
I ngjashëm me Darth Vader-in nga Star Wars, ky insekt i ri deti është i bardhë dhe ka një kokë që përngjan me helmetën e armaturës mbështetëse të Sith Lord-it.
Ky zbulim shënon herën e parë që një insekt deti, ose “bọ biển”, është përshkruar nga ujërat pranë Vietnamit, veçanërisht afër Ishujve Spratly në Detin e Kinës Jugore.
Izopodët gjigantë të gjinisë bathynomus janë të afërm me buburrecët e zakonshëm që mund të gjeni në oborrin tuaj. Ata lëvizin në fundin e detit, në errësirën e plotë, duke kërkuar mbeturina peshqish, gaforresh, sfungjerësh dhe lëndë të tjera organike që bien në fundin e thellë të detit.
Zbulimi i bathynomus vaderi filloi kur studiuesit e Universitetit të Hanoit blenë katër izopodë gjigantë në qytetin Quy Nhơn të Vietnamit në fillim të vitit 2022.
Dy prej tyre u dërguan te specialisti i krustaceve në Universitetin Kombëtar të Singaporit, Peter Ng, i cili, së bashku me kolegët e tij, u përpoq të identifikonte speciet.
Në fund, ata përcaktuan se kishin të bënin me një specie të papërshkruar më parë, veçoritë e së cilës e dallonin atë nga insektet gjigantë të njohur.
Vitet e fundit, izopodët gjigantë si B. vaderi kanë kaluar nga të qenit thjesht kapje aksidentale nga peshkatarët lokalë në një delikatesë të shtrenjtë, më shumë edhe se karavidhet, të ashtuquajturat “mbretëresha e ushqimeve të detit”.
Ato janë shënjestruar nga anijet tregtare në pjesë të ndryshme të thellësive të Detit të Kinës Jugore dhe bregdetit jug-qendror të Vietnamit.
Në pesë vitet e fundit, këto insekte të çuditshme mund të gjenden të gjalla në shumë tregje të ushqimeve të detit në qytetet vietnameze si Đà Nẵng, Hano dhe Hồ Chí Minh.
Sipas studiuesve, zbulimi i një izopodi të ri gjigant pranë bregdetit vietnamez zbulon se sa pak dimë për banorët e thellësive të detit.
Ata thonë se rritja e njohurive tona do të jetë thelbësore për të mbrojtur specie si b. vaderi, ndërsa shfrytëzojmë gjithnjë e më shumë thellësitë e detit për ushqim dhe burime të tjera si naftë, gaz dhe minerale. / Newsweek –
