Për muaj të tërë, partitë opozitare shqiptare kanë përdorur flakë dhe zhurmë për të penguar Parlamentin, në shenjë proteste ndaj asaj që ata e përshkruajnë si sundim autoritar të Partisë Socialiste në pushtet. Të enjten, ligjvënësit miratuan buxhetin vjetor dhe projektligje të tjera, pavarësisht pretendimeve të opozitës se socialistët e majtë kanë bllokuar ngritjen e komisioneve për të hetuar akuzat për korrupsion në qeveri.
Trazirat filluan në tetor pak përpara se prokurorët të akuzonin Sali Berisha, 79 vjeç, ish-kryeministër dhe president dhe tani kreu kryesor i Partisë Demokratike të qendrës së djathtë, për korrupsion mbi një skemë të blerjes së tokës që është nën hetim ligjor. Parlamentarët e opozitës grumbullojnë rregullisht karriget, përdorin flakë, ndezin zjarre të vogla dhe madje kapin fizikisht mikrofonat kur homologët e tyre socialistë marrin fjalën. Socialistët në pushtet, të kryesuar nga kryeministri Edi Rama, kanë 74 nga 140 vendet në Parlament, të mjaftueshme për të miratuar buxhetin e 2024-ës me një votim tetë minutash dhe më pas mbylljen e seancës.
Opozita zotohet të shtojë luftën e saj derisa të pranohet e drejta e saj për të krijuar komisionet hetimore. Përçarja në Parlament mund të jetë një pengesë për reformat shumë të nevojshme në një kohë kur Bashkimi Evropian ka pranuar të nisë procesin e harmonizimit të ligjeve shqiptare me ato të BE-së. Vitin e kaluar, blloku ra dakord të nisë negociatat e anëtarësimit me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut. Pas 18 muajsh verifikim, Brukseli tha se Shqipëria është gati të ndërmarrë hapin tjetër dhe të fillojë negociatat për kapitujt e veçantë. Shqipëria është anëtare e NATO-s që nga viti 2009.
Opozita po proteston për përdorimin e projekteve të Partneritetit Publik Privat, ose PPP, të nisura nga Kabineti Rama. Për shkak se qeverisë i mungojnë fondet e veta, ajo nxjerr në tender projektet kapitale nga kompanitë private, të cilat më pas marrin një tarifë vjetore për disa vite. Opozita pretendon se paratë publike nga PPP-të janë keqpërdorur për përfitime personale dhe komisionet hetimore parlamentare do të hetojnë rastet e dyshuara të korrupsionit që përfshijnë Ramën dhe zyrtarë të tjerë të lartë të qeverisë.
Në shtator, një ish-ministër shqiptar i mjedisit u dënua dhe u burgos , së bashku me zyrtarë të tjerë, për ryshfet për një kontratë për të ndërtuar një incenerator. Një ish-zëvendëskryeministër socialist u largua nga vendi pasi u akuzua për korrupsion në një çështje të lidhur me një tjetër incenerator.
Një ish-ministër socialist i shëndetësisë është akuzuar gjithashtu për korrupsion lidhur me një kontratë PPP me vlerë 100 milionë euro (100 milionë dollarë) për një laborator për sterilizimin dhe shpërndarjen e pajisjeve mjekësore. Qeveria thotë se kërkesat e opozitës janë antikushtetuese, pas një vendimi të Gjykatës Kushtetuese që nuk mund të ngrihet një komision parlamentar ndërkohë që gjyqësori merret me një çështje.
Protestat nuk kanë rezultate
Pas 10 vitesh në opozitë, Partia Demokratike e qendrës së djathtë është dobësuar dhe thyer, me grupimin kryesor të kryesuar nga Berisha, politikani më jetëgjatë në Shqipërinë postkomuniste. Në maj të vitit 2021 Berisha dhe anëtarët e familjes së tij u ndaluan nga Shtetet e Bashkuara të hyjnë në vend, e më vonë edhe në Mbretërinë e Bashkuar, për shkak të përfshirjes së tyre të dyshuar në korrupsion.
Kryeministri Rama thotë se Berisha po shfrytëzon atë që ka mbetur nga Partia Demokratike dikur dominuese për përfitimin e tij personal në betejën ligjore. Ndërsa më parë ai mund të mblidhte mijëra mbështetës në mitingje, Berisha tani është i kufizuar në ndërprerjen e seancave të Parlamentit.
Ndonjë zgjidhje në Shqipëri?
Ligjvënësit e opozitës janë zotuar të shtojnë protestat e tyre, pa shpjeguar se si. Berisha ka bërë thirrje për “mosbindje civile”, por deri më tani vetëm Parlamenti është ndërprerë. Thirrjet për mitingje nuk kanë arritur të kthehen në realitet. Nga ana e tyre, socialistët në pushtet po përpiqen të punojnë normalisht, duke vënë në dukje se Parlamenti ka miratuar buxhetin më të madh ndonjëherë, dy herë më i madh se viti 2013 kur demokratët u larguan nga pushteti. Të dyja palët po ruajnë qëndrimin e tyre, pa asnjë shenjë për t’u ulur për të gjetur një zgjidhje, e cila në Shqipërinë postkomuniste shpesh ka ardhur vetëm pas ndërhyrjes së ndërmjetësve ndërkombëtarë.
