NATO ka nisur zyrtarisht procesin për të futur Suedinë dhe Finlandën në aleancën e saj ushtarake. Por një kusht kyç për Turqinë anëtare të NATO-s është dorëzimi i më shumë se 70 personave të përshkruar nga presidenti i saj si terroristë.
Udhëheqësit e dy vendeve nordike thonë se po e marrin seriozisht çështjen, por në fund të fundit ekstradimi u takon gjykatave dhe jo politikanëve. Pra, kë dëshiron Turqia dhe a mund të deportohen ndonjëherë në Ankara?
Sipas një memorandumi të nënshkruar në një samit të NATO-s javën e kaluar, Finlanda dhe Suedia ranë dakord të trajtojnë “kërkesat në pritje të dëbimit ose ekstradimit të të dyshuarve për terrorizëm në mënyrë të shpejtë dhe të plotë”, me “korniza ligjore dypalëshe për të lehtësuar ekstradimin”.
Presidenti Recep Tayyip Erdogan tha se Suedia kishte premtuar të ekstradonte 73 “terroristë” dhe kishte dërguar tashmë tre ose katër prej tyre. E përditshmja turke pro-qeveritare Hurriyet publikoi një listë me 45 persona, duke përfshirë 33 të kërkuar nga Suedia dhe 12 nga Finlanda.
Turqia është veçanërisht e prirur për dorëzimin e individëve që i konsideron të lidhur me Partinë e Punëtorëve të Kurdistanit (PKK), të konsideruar si një grup terrorist nga BE, SHBA dhe MB. Është gjithashtu pas ndjekësve të klerikut turk në mërgim, Fethullah Gulen. Gylenistët fajësohen nga Turqia për një grusht shteti të dështuar kundër Presidentit Erdogan në vitin 2016.
Bulent Kenes: Gazetar
Për vite, ai ishte kryeredaktor i Today’s Zaman, një e përditshme e madhe në gjuhën angleze në Turqi, përpara se të mbyllej në vitin 2016. Tani, ai jeton në mërgim në Stokholm. Autoritetet turke e akuzojnë atë se është pjesë e lëvizjes Gulen , ose asaj që ata e quajnë Organizata Terroriste Fetullah (Feto).
Kenes tha se ai u bë një objektiv për kritikat e tij të hapura ndaj Presidentit Erdogan dhe u përball me akuzat për komplot për të rrëzuar qeverinë: “Të gjitha akuzat janë të fabrikuara. Unë jam një gazetar i pavarur pa lidhje me asnjë organizatë.”
Ai u dënua me burgim me kusht në 2015 për “fyerje të presidentit”, në një postim në Tëitter që thoshte se nëna e ndjerë e Erdoganit do të kishte turp për të.
Fatih: ‘Zjarrvënës i reformuar’
Të tjerët në listën e Turqisë janë shumë më pak të spikatur. Fatih, një kurd finlandez, ishte pjesë e një grupi prej pesë të rinjsh që i vunë zjarrin derës së ambasadës turke në vitin 2008. Tani një pronar biznesi dhe sipërmarrës 37-vjeçar, ai i tha BBC-së se ishte penduar për atë që bëri: “Në atë kohë, jeta ime ishte ngatërruar, kisha shumë lloje problemesh”.
Ai u befasua kur e gjeti emrin e tij në listë pasi përfundoi vuajtjen e një dënimi me kusht prej 14 muajsh shumë kohë më parë – dhe i pagoi dëmet ambasadës. Autoritetet finlandeze i dhanë atij shtetësinë disa vite më parë dhe e konsideruan çështjen e ambasadës të mbyllur, tha ai.
Aysen Furhoff: Mësuesja që iku
Aysen Furhoff shkoi në Suedi pasi kreu pesë vjet burgim të përjetshëm në Turqi për përpjekje për të “përmbysur rendin kushtetues” kur ishte 17 vjeçe dhe anëtare e Partisë Komuniste Turke. Ajo tha se i ishte ofruar mbrojtje në Suedi pasi u torturua në burg. Tani 45 vjeç, ajo jeton në Stokholm me burrin dhe vajzën e saj dhe punon si mësuese dhe këmbëngul se nuk është më e përfshirë në politikën turke.
“Unë u largova nga Turqia 20 vjet më parë. Nëse më dërgojnë atje, ata nuk do të kenë asnjë dobi për mua. Të gjithë ata që njoh janë ose të vdekur ose në burg. Kjo është arsyeja pse të qenit në listë ishte befasuese – kush jam unë për ta?”
Zonja Furhoff thotë se ajo po ndiqet penalisht edhe në Turqi për të qenë anëtare e PKK. Ajo pranon se ka bashkëpunuar me ta për tre muaj rreth 25 vjet më parë. Duke cituar ligjin suedez, ajo nuk është e shqetësuar për ekstradimin, por e ka të vështirë të besojë se ajo mund të jetë një rast i rëndësishëm për Ankaranë.
